Week 51

Het vertrouwen van Nederlandse consumenten in de economie is nog steeds historisch laag, aldus het CBS. Het vertrouwen is echter wel enigszins toegenomen sinds vorige maand. Dit is mogelijk toe te schrijven aan de lichte afname van de inflatiestijgingen. Mogelijk speelt ook het aankomende prijsplafond een rol. Zoals in eerdere updates beschreven heeft dit algemene economische sentiment invloed op de energiemarkt.

De marktprijs van aardgas voor CAL-23 is deze week gedaald met ruim 23 procent naar 0,985 €/m3, exclusief opslagen van de leverancier.

In eerdere updates schreven we al dat Europese beleidsmakers overeenstemming bereikt hadden over het prijsplafond. Als drie dagen de prijs op de gasbeurs TTF boven de €180 per MWh stijgt en de maandprijs €35 boven de LNG benchmarkt ligt dan treedt het plafond in werking.

Nu de prijs van gas, afgelopen woensdag, voor het eerst sinds oktober onder de €100 per MWh is gedoken, wordt in de media alom gesproken over de positieve werking van het prijsplafond. Het is echter maar de vraag wat voor invloed de invoering van het prijsplafond daadwerkelijk op het zakken van de marktprijs heeft gehad. Vooralsnog is het grootste effect toe te schrijven aan het gegeven dat de vorst het land (al dan niet tijdelijk) heeft verlaten. Het warmere weer en een toegenomen windsterkte hebben gezorgd voor een afname van de gasvraag.

De marktfundamenten voor de komende tijd zien er goed uit. Dit is ook in onderstaande afbeeldingen terug te zien. De vulgraden van de gasopslagen zijn de afgelopen tijd iets teruggelopen. Gedurende de koudere afgelopen periode was er meer onttrekking uit de gasopslagen, waarbij de injectie nagenoeg gelijk bleef. De vulgraden liepen daarom sterker terug. Het gasverbruik in 2022 lag, gemiddeld genomen, een stuk lager dan in de jaren 2019-2021 ervoor.

Vulling van de Nederlandse gasbergingen in % (Bron: AGSI+, via https://www.gasunietransportservices.nl/)

Het gasverbruik in Nederland in GWh per dag (Bron: ENTSO-G Transparency Platform via https://www.gasunietransportservices.nl/ )

De marktprijs van elektriciteit voor CAL-23 is met bijna 21 procent gedaald tot een prijs van 248 €/MWh voor BaseLoad, exclusief opslagen.

De spotprijzen zijn weer een stukje gedaald nadat de vorst het land heeft verlaten. De spotprijzen schommelen nu rond een gemiddelde van €200 per MWh. We zien ook minder grote verschillen tussen de verschillende uren op de dag; het prijsprofiel is geleidelijker. De iets opgelopen temperaturen en het aantrekken van de wind zorgden voor een vermindering van het verbruik van het duurdere gas. Aan de andere kant was het gas dat wel ingezet werd voor elektriciteitsopwekking goedkoper doordat de spotprijzen van gas ook zijn gezakt.

De energiemarkten zullen de komende weken in een soort tussenperiode terechtkomen. Vanwege de feestdagen en vakanties zal er naar verhouding weinig handel optreden.

De olieprijs is deze week nagenoeg gelijk gebleven op een prijsniveau rond de 80 dollar per vat Brent olie.

De prijzen liepen vorige week iets op nadat bekend werd dat China het zero-covid beleid een stukje los zou laten. De angst voor een recessie met als gevolg een afnemende vraag naar olie drukte echter de prijs weer een stukje naar beneden.

De olieprijzen van de komende weken zijn met name afhankelijk van hoe de economische situatie verder ontwikkelt. Als de verwachte recessie minder erg blijkt te zijn dan voorspelt en de economie in China veert daadwerkelijk weer op, dan kunnen de prijzen op gaan lopen. Met een verwachte verlaging van de Russische productie zal de markt krapper worden; hogere vraag en minder aanbod leidt doorgaans tot hogere prijzen.

CO2

De prijs van een EUA CO2 emissierecht zijn deze week licht gestegen tot 85 €/ton CO2.

Deze week stond in het teken van een nieuw pakket aan klimaatwetten dat onderhandelaars van de EU-landen en het Europees Parlement deze week zijn overeengekomen. Naast bedrijven die betalen voor hun CO2 uitstoot via het emissierechtensysteem gaan nu ook individuele burgers betalen voor hun uitstoot. Het emissierechtensysteem zal uitgebreid worden naar wonen en wegverkeer. De markt voor uitstootrechten is nu ook van toepassing op motorbrandstoffen en het energieverbruik van woningen. Het betalen voor deze uitstoot zal moeten gaan plaatsvinden via de energieleveranciers en via de prijzen van motorbrandstoffen.

Het belasten van CO2 uitstoot zal ervoor gaan zorgen dat de prijzen van de eerdere genoemde goederen omhooggaan. Er wordt geld beschikbaar gemaakt via een fonds om de ergste klappen op te vangen voor mensen met lagere inkomens. Voordat we de maatregel in de praktijk gaan zien moeten de nieuwe klimaatwetten eerst nog goedgekeurd worden door de regeringen van de lidstaten en het voltallige Europese parlement.