Tussenmeters, onderbemeting en sensoring: slimme winst in verduurzaming

Om grip te krijgen op energieverbruik, moet je eerst weten waar je energie precies naartoe gaat. Een standaard energiemeter bij de netaansluiting laat het totale verbruik zien, maar niet welke processen, installaties of afdelingen de grootste verbruikers zijn. Daar komen tussenmeters, onderbemeting en sensoring in beeld.

Tussenmeters: inzoomen op energieverbruik
Tussenmeters zijn extra meters die op specifieke plekken in een gebouw of installatie worden geplaatst. Ze meten het verbruik per machine, afdeling of proces. Dit helpt je om te ontdekken waar verspilling plaatsvindt en waar je kunt besparen. Bovendien is het handig als je (een deel van) je pand verhuurt.

•    Een fabriek kan per productielijn meten hoeveel energie wordt verbruikt.
•    Een kantoor kan per verdieping inzicht krijgen in stroomverbruik.
•    Een logistiek centrum kan per koelinstallatie meten of er afwijkingen zijn.
•    Een verhuurder van een pand weet precies welke huurder hoeveel stroom verbruikt en kan dit zo goed doorbelasten.

Onderbemeting: meten waar je nog geen inzicht hebt
Soms zijn er delen van een gebouw of installatie die nog helemaal niet apart worden gemeten. Dit heet onderbemeting. Door op strategische plekken extra meters te plaatsen, worden deze ‘blinde vlekken’ inzichtelijk.

•    Een bedrijf weet het totaalverbruik, maar niet hoeveel energie de verlichting verbruikt.
•    Een fabriek meet de hoofdaansluiting, maar heeft geen zicht op het verbruik per machine.
•    Een datacenter wil weten of bepaalde racks veel meer stroom vragen dan andere.

Sensoring: realtime data voor slim energiebeheer
Naast tussenmeters en onderbemeting kunnen bedrijven ook sensoren inzetten om meer grip te krijgen op hun energieverbruik. Sensoring gaat een stap verder: dit zijn geavanceerde sensoren die continu data verzamelen over energieverbruik, temperatuur, luchtvochtigheid, CO₂-uitstoot en andere factoren.
Deze data kan worden gekoppeld aan slimme software, waardoor bedrijven:

•    Piekverbruik in real-time kunnen signaleren.
•    Energieverspilling direct kunnen aanpakken.
•    Automatisch kunnen bijsturen op basis van meetgegevens.

Hoe werken deze technieken samen?
Tussenmeters, onderbemeting en sensoring vullen elkaar aan. Een bedrijf kan bijvoorbeeld starten met tussenmeters om het energieverbruik per afdeling in kaart te brengen. Vervolgens kan onderbemeting helpen om nog verfijnder te meten op detailniveau. Sensoring voegt daar realtime inzicht aan toe, zodat energieverbruik niet alleen wordt gemeten, maar ook geoptimaliseerd.

Combineer deze technieken slim, en je krijgt volledige controle over je energiehuishouding. Waarom dat zo belangrijk is? In het volgende hoofdstuk bespreken we welke voordelen het oplevert.

Veel bedrijven willen hun energieverbruik verlagen, maar weten niet waar ze moeten beginnen. Zonder goed inzicht in verbruik blijft besparen altijd een kwestie van giswerk. En dat is zonde, want met de juiste data kun je gerichte acties ondernemen die écht verschil maken.

Slim meten – met tussenmeters, onderbemeting en sensoring – geeft je controle over je energiehuishouding. Dat levert niet alleen inzicht op, maar zorgt ook voor kostenbesparingen een efficiënter gebruik van installaties. Bovendien leg je een stevige basis voor verduurzaming.

1.    Inzicht in energieverbruik per afdeling, machine of proces
Een totaalplaatje van je energieverbruik is nuttig, maar het echte besparen begint op detailniveau. Welke machines slurpen de meeste stroom? Waar ontstaan pieken in verbruik? Met tussenmeters kun je per afdeling, installatie of proces precies meten waar de energie naartoe gaat.

Voorbeeld: een fabriek ziet met tussenmeters dat één productielijn structureel meer energie verbruikt dan andere. Dit kan wijzen op een inefficiënte machine of een versleten onderdeel dat energie lekt.

2.    Verspillingen en inefficiënties opsporen
Veel bedrijven verspillen ongemerkt energie. Denk aan installaties die buiten werktijden blijven draaien, verlichting die onnodig aanstaat of koelinstallaties die harder werken dan nodig. Zonder metingen blijven deze verborgen verspillingen onopgemerkt.

Voorbeeld: een logistiek centrum ontdekt via sensoring dat de verlichting in het magazijn 24/7 brandt, terwijl dit niet nodig is. Met een simpele aanpassing bespaart het bedrijf duizenden euro’s per jaar.

3. Data als basis voor energiebesparing en verduurzaming
Slim meten levert harde data op. En die data is goud waard. Bedrijven die inzicht hebben in hun energieverbruik, kunnen onderbouwde beslissingen nemen over besparingsmaatregelen en investeringen in verduurzaming.

Voorbeeld: via onderbemeting blijkt dat de airconditioning in een kantoor overdag overuren draait, terwijl het ‘s ochtends nog koel is. Door de instellingen aan te passen, bespaart het bedrijf direct op energiekosten.

4. Lagere kosten en snellere terugverdientijd
Energie besparen is goed voor het milieu én voor je portemonnee. Als je slimme meters en sensoren strategisch inzet kun je gericht verbruik verlagen en kosten reduceren. Dat betekent ook dat investeringen in duurzame technologieën sneller worden terugverdiend.

Voorbeeld: een productiebedrijf bespaart na het installeren van tussenmeters jaarlijks 10% op de energierekening, waardoor de investering in meetapparatuur binnen twee jaar is terugverdiend.  

5. Mogelijke subsidies en belastingvoordelen
De overheid stimuleert bedrijven om energie te besparen en duurzamer te werken. Vaak zijn er subsidies en belastingvoordelen beschikbaar voor bedrijven die investeren in meetapparatuur en energiebesparende maatregelen.

Voorbeeld: een ondernemer die kiest voor slimme sensoren en monitoringsoftware, komt mogelijk in aanmerking voor de Energie-investeringsaftrek (EIA), waardoor een deel van de investering fiscaal aftrekbaar is.

Tussenmeters, onderbemeting en sensoring kunnen bedrijven veel opleveren: kostenbesparing, efficiënter energiegebruik en een duurzamere bedrijfsvoering. Maar hoe begin je? Een slimme implementatie draait om de juiste aanpak. Volg het onderstaande stappenplan om gestructureerd aan de slag te gaan of laat je totaal ontzorgen door Het Meetbedrijf. .

Stap 1: inventarisatie – waar zitten de grootste verbruikers?
De eerste stap is het in kaart brengen van je energieverbruik. Welke processen, afdelingen of machines gebruiken de meeste stroom? Waar verwacht je verspilling?

Praktische aanpak:

•    Check bestaande energiefacturen en slimme meters voor een eerste inzicht.
•    Loop kritisch door het bedrijf en kijk naar grote verbruikers zoals productielijnen, koelinstallaties of verlichting.
•    Bepaal in welke delen van het bedrijf nog niet goed wordt gemeten (waar nog geen detailmetingen plaatsvinden).

Stap 2: keuze van meetapparatuur – welke meters en sensoren passen bij de bedrijfsbehoefte?
Op basis van de inventarisatie bepaal je welke meetoplossing het beste past.
•    Tussenmeters: ideaal voor het meten van afzonderlijke afdelingen, machines of installaties.
•    Onderbemeting: geschikt voor bedrijven die gedetailleerder inzicht willen in specifieke processen.
•    Sensoring: realtime monitoring voor bedrijven die direct willen bijsturen op energieverbruik.

Praktische tip: kies apparatuur die goed integreert met bestaande systemen en software. Dit voorkomt losse meetpunten zonder samenhangend inzicht.

Stap 3: Installatie en integratie met bestaande systemen
Zodra de juiste meetapparatuur is gekozen, volgt de installatie. Dit kan in eigen beheer of met een gespecialiseerde partner, zoals Het Meetbedrijf van Groendus.

•    Zorg dat meters en sensoren strategisch geplaatst worden op plekken waar de meeste impact te behalen is.
•    Koppel de meetgegevens aan een centraal dashboard of energiemanagementsysteem.
•    Test of de data goed binnenkomt en of er afwijkingen of fouten optreden.

Stap 4: Data-analyse en actie – besparingen realiseren
Het verzamelen van data is één ding, maar het gaat erom wat je met die data doet. Zodra de eerste meetgegevens binnenkomen, kun je verspilling opsporen en gerichte actie ondernemen.

•    Detecteer sluipverbruik: apparaten of installaties die onnodig energie gebruiken.
•    Analyseer piekbelasting: voorkom onnodig hoge energiekosten door verbruik slimmer te spreiden.
•    Vergelijk afdelingen en processen: ontdek welke verbeteringen het meeste opleveren.

Stap 5: Optimalisatie en opschaling
Slim meten is geen eenmalige actie, maar een continu proces. Zodra de eerste besparingen zijn gerealiseerd, kun je verder optimaliseren door:

•    Uitbreiding van metingen: meer processen en installaties in kaart brengen.
•    Automatisering: bijvoorbeeld met slimme software die systemen automatisch aanstuurt op basis van energiegebruik.
•    Koppeling met duurzame opwek: het meten en sturen van eigen zonne- of windenergie.

Praktische tip: plan regelmatig een evaluatie in om te checken of extra meetpunten of verdere optimalisaties nodig zijn.

Slim meten biedt bedrijven dus veel voordelen. Maar een succesvolle implementatie vraagt wel om de juiste aanpak. Wat zijn de belangrijkste kansen en waar moet je rekening mee houden?

Kansen: wat levert het op?

1.    Lagere energiekosten en efficiënter gebruik van middelen
Meten is besparen. Bedrijven die inzicht krijgen in hun energieverbruik, kunnen verspilling aanpakken en processen efficiënter maken. Dit leidt direct tot een lagere energierekening.

Voorbeeld: een productiebedrijf ontdekt via tussenmeters dat bepaalde machines buiten werktijd onnodig stroom verbruiken. Door instellingen aan te passen, bespaart het bedrijf duizenden euro’s per jaar.

2.    Verduurzaming zonder grote investeringen
Niet elke duurzame maatregel vraagt om ingrijpende aanpassingen. Slim meten helpt bedrijven verduurzamen zonder direct grote investeringen in nieuwe installaties. Vaak is optimalisatie van bestaand energiegebruik al een grote stap vooruit.

Voorbeeld: door sensoren te gebruiken, kan een bedrijf zijn klimaatinstallatie beter afstellen, waardoor energieverspilling afneemt zonder dat er nieuwe apparatuur nodig is.

3.    Betere rapportage voor regelgeving en certificering
Bedrijven krijgen steeds vaker te maken met strengere duurzaamheidsrapportages, zoals de CSRD of certificeringen als ISO 50001  voor energiemanagement. Met goede meetdata wordt het makkelijker om te voldoen aan deze verplichtingen.

4.    Beter onderhoud en langere levensduur van installaties
Slimme sensoren meten niet alleen het energieverbruik, maar signaleren ook wanneer installaties minder efficiënt draaien. Zo zie je op tijd waar bijsturing nodig is en voorkom je onnodige slijtage.

Voorbeeld: een gebouwbeheerder ziet in de sensordata dat een ventilatiesysteem structureel harder draait dan nodig. Door het systeem bij te stellen daalt het energieverbruik en hoeft het apparaat minder hard te werken, wat onderhoud en vervanging uitstelt.

Uitdagingen: waar moet je rekening mee houden?
1.    Kosten en ROI: hoe snel verdien je het terug?
Hoewel meten op termijn besparingen oplevert, vraagt het in eerste instantie om een investering. De terugverdientijd hangt af van hoe groot de besparingskansen zijn en hoe slim de data wordt benut.

Oplossing: start klein met de grootste energieverbruikers en breid de metingen stap voor stap uit.

2.    Technische integratie met bestaande systemen
Veel bedrijven hebben al energiemeters en beheersystemen. Nieuwe tussenmeters en sensoren moeten daar goed op aansluiten, anders ontstaat er een wirwar aan losse systemen.

Oplossing: kies meetapparatuur die compatibel is met bestaande software en zorg voor een goede koppeling. Twijfel je wat past? Het Meetbedrijf weet van de hoed en de rand.

3.    Databeheer en cybersecurity
Meer meten betekent meer data. Hoe zorg je ervoor dat deze data goed wordt opgeslagen, beveiligd en gebruikt? Zeker met de groeiende aandacht voor cybersecurity is dit een belangrijk aandachtspunt.

Oplossing: werk met betrouwbare meetpartners en zorg dat meetgegevens versleuteld en beveiligd worden opgeslagen.

4.    Verandermanagement: je moet anders gaan werken
Met meer inzicht in energieverbruik moet er ook iets met die informatie gebeuren. Dit vraagt om een andere manier van werken, bijvoorbeeld bij het plannen van onderhoud of het instellen van installaties.

Oplossing: zorg dat je medewerkers begrijpen hoe ze de meetgegevens kunnen gebruiken en maak energiemanagement een vast onderdeel van de bedrijfsvoering.

Slim energiebeheer staat niet stil. Technologische ontwikkelingen maken meten niet alleen slimmer en goedkoper, maar ook steeds noodzakelijker. Bedrijven die nu investeren in tussenmeters, onderbemeting en sensoring, lopen voorop in de energietransitie. Dit zijn de belangrijkste trends die de toekomst van energiemanagement bepalen.

1. AI en machine learning maken energiebeheer slimmer
Met de opkomst van kunstmatige intelligentie (AI) en machine learning wordt energiemanagement steeds geavanceerder. Waar bedrijven vroeger zelf data moesten analyseren, kunnen slimme algoritmes dit nu automatisch doen.

Wat betekent dit?
AI herkent patronen in energieverbruik en voorspelt wanneer pieken of verspilling optreden.
Systemen kunnen zichzelf optimaliseren, bijvoorbeeld door apparaten automatisch uit te schakelen als ze niet nodig zijn.

AI maakt real-time aanpassingen mogelijk, zoals het verschuiven van verbruik naar momenten met lage energietarieven.

Voorbeeld: een groot distributiecentrum gebruikt AI om het energieverbruik van koelingen te optimaliseren. Op basis van weersvoorspellingen en realtime data wordt de koelcapaciteit aangepast, wat zorgt voor minder piekbelasting en lagere kosten  .

2. Sensoren worden nauwkeuriger en goedkoper
Waar geavanceerde sensoren vroeger vooral voor grote bedrijven weggelegd waren, worden ze nu steeds betaalbaarder en toegankelijker. Dit betekent dat ook kleinere bedrijven nu kunnen profiteren van gedetailleerde energie-inzichten.

Wat betekent dit?
•    Goedkopere sensoren maken het mogelijk om op nog meer plekken te meten.
•    Betere nauwkeurigheid zorgt voor meer controle en snellere detectie van afwijkingen.
•    Draadloze sensoren maken de installatie eenvoudiger en flexibeler.

Voorbeeld: een mkb-bedrijf installeert draadloze sensoren in zijn kantoor om het energieverbruik per ruimte te meten. Hierdoor kan het bedrijf efficiënter verwarmen en koelen, zonder ingrijpende aanpassingen te doen.

3.    Strengere wetgeving en verplichte energiemanagementsystemen
Overheden stellen steeds hogere eisen aan bedrijven als het gaat om energieverbruik en CO₂-uitstoot. Meten wordt niet alleen slimmer, maar ook verplicht.

Wat betekent dit?
•    De CSRD dwingt grote bedrijven om gedetailleerd over hun energiegebruik te rapporteren.
•    ISO 50001 wordt steeds vaker als norm gebruikt voor energiemanagement.
•    Er komen strengere verplichtingen voor grote verbruikers om besparingsmaatregelen te nemen.

Voorbeeld: een productiebedrijf moet door de CSRD verplicht rapporteren over zijn CO₂-uitstoot. Door slimme meters te installeren, kan het nauwkeurige data verzamelen en voldoen aan de nieuwe regels.

4.    Integratie met smart grids en flexibele energiecontracten
De energiemarkt wordt steeds dynamischer. Smart grids en flexibele energiecontracten maken het mogelijk om energieverbruik slim af te stemmen op schommelingen in het aanbod en de prijs.

Wat betekent dit?
•    Bedrijven kunnen profiteren van lagere tarieven door verbruik te verschuiven naar daluren.
•    Batterijopslag en eigen opwek kunnen beter worden afgestemd op energieprijzen.
•    Automatische sturing zorgt ervoor dat bedrijven nooit te veel betalen.

Voorbeeld: een fabriek maakt gebruik van een flexibel energiecontract en heeft slimme meters gekoppeld aan zijn productielijnen. Wanneer de stroomprijs laag is, draaien bepaalde processen op volle capaciteit. Bij hoge tarieven wordt het verbruik tijdelijk verlaagd.

Slim omgaan met energie begint met inzicht. Bedrijven die hun energieverbruik niet meten, laten besparingskansen liggen en lopen het risico op onnodig hoge kosten. Met tussenmeters, onderbemeting en sensoring krijg je grip op je verbruik en zet je concrete stappen richting een duurzamer en efficiënter bedrijf.

Waarom nu starten?

•    Directe besparing: door verspilling op te sporen, verlaag je direct je energierekening.
•    Snelle terugverdientijd: slim meten verdient zichzelf terug door efficiënter energiegebruik en lagere kosten.
•    Toekomstbestendig: nieuwe wetgeving maakt energiemanagement steeds belangrijker – door nu in te stappen, ben je goed voorbereid.
•    Meer controle: je weet exact waar je energie blijft en kunt gerichte beslissingen nemen voor verduurzaming en kostenbesparingen.

Aan de slag met slimme metingen

Of je nu een eerste stap wilt zetten of je energiemanagement naar een hoger niveau wilt tillen: de juiste meetstrategie is de basis.

Wil je weten welke meetoplossing bij jouw bedrijf past? Het Meetbedrijf van Groendus helpt bedrijven met betrouwbare en slimme meetdiensten. Ontdek de mogelijkheden en krijg inzicht in je energieverbruik: alles over Het Meetbedrijf van Groendus