TivoliVredenburg zet in op een duurzame toekomst - Een muziektempel met een missie

• TivoliVredenburg wist het jaarlijkse stroomverbruik met 16% terug te brengen door installaties en verlichting slimmer aan te sturen.
• Zonnepanelen op het dak plaatsen bleek niet mogelijk. Daarom kozen ze voor een duurzaam alternatief: de inkoop van duurzame wind- en zonnestroom via de EnergieMarktplaats van Groendus.
• TivoliVredenburg gebruikte het Greenhouse Gas Protocol om hun CO₂-uitstoot in kaart te brengen, waarbij de uitstoot verdeeld is over drie scopes.
• Duurzaamheid vindt TivoliVredenburg een gezamenlijke inspanning. Daarom werken ze actief samen met andere culturele instellingen om kennis en ervaringen te delen en van elkaar te leren.  

Thijs Teunissen tijdens de Inspiratiesessie op Blue Monday in TivoliVredenburg (jan. 2025)

Met zoveel bezoekers, optredens en horecagelegenheden is het energiegebruik enorm. TivoliVredenburg verbruikte eerder 4 miljoen kWh per jaar, maar wist dit terug te brengen naar 3,4 miljoen kWh. Thijs: “Dat realiseerden we bijvoorbeeld door verlichting en installaties beter in te stellen: aanzetten als het nodig is, uitlaten wanneer het niet nodig is.”  

Toch blijft het een energie-intensieve organisatie. Alles vraagt om stroom, van geluidsinstallaties en verlichting tot ventilatiesystemen. Thijs: “We hebben al grote stappen gezet in energiebesparing en willen die lijn voortzetten. Maar het blijft een uitdaging: elke uitbreiding of verbetering betekent vaak namelijk ook weer een hoger energieverbruik. De kunst is om slimmer en efficiënter om te blijven gaan met onze middelen.”  

Thijs vervolgt: “Duurzaamheid moet in de hele organisatie leven, niet bij één persoon. Daarom werken we met een multidisciplinair duurzaamheidsoverleg waarin verschillende afdelingen samenkomen. Zo is duurzaamheid geen los project, maar de normaalste zaak van de wereld." 

Bij TivoliVredenburg pakken ze verduurzaming van het energiegebruik stap voor stap aan. Allereerst zetten ze in op zo min mogelijk energieverbruik, want wat je niet gebruikt, hoef je ook niet op te wekken. 

Eigen opwek is voor TivoliVredenburg helaas geen optie. Door beperkingen op het dak wat draagvermogen betreft kunnen er geen zonnepanelen worden geplaatst. Duurzame inkoop bleek een goed alternatief. Sinds 1 januari 2024 koopt TivoliVredenburg daarom rechtstreeks groene stroom in via de Groendus EnergieMarktplaats. 

Bij duurzaam ondernemen hoort het verkleinen van de CO2-footprint en dit begint met inzicht. Daarom bracht TivoliVredenburg naast het energiegebruik ook hun CO₂-uitstoot in kaart via de drie zogenoemde ‘scopes’ van het Greenhouse Gas Protocol (GHG Protocol).

• Scope 1 – Directe uitstoot (nauwelijks van toepassing bij TivoliVredenburg).
• Scope 2 – Indirecte uitstoot door ingekochte energie en stadsverwarming.
• Scope 3 – Indirecte uitstoot uit de keten, zoals de reisbewegingen van bezoekers en leveranciers.

Scope 3 is voor TivoliVredenburg een belangrijk aandachtspunt. Thijs: “We zijn een groot en bekend bedrijf met veel bezoekers. Die kracht kunnen we gebruiken om het reisgedrag van onze gasten te beïnvloeden.” Uit eigen onderzoek bleek dat 85 procent van de bezoekers met het OV, te voet of op de fiets komt. Een geweldig resultaat, mede door de centrale ligging in Utrecht. Maar het publiek volledig duurzaam laten reizen, lukt niet. “De overige 15 procent (die met de auto komt) veroorzaakt een groot deel van de CO₂-uitstoot in scope 3.”  

Van een koploper als TivoliVredenburg valt veel te leren, alle inzichten en ervaringen uit de presentatie van Thijs, zetten we hier nog een keer kort op een rij. 

•    Duurzaamheid is geen soloactie  
Het moet in de hele organisatie leven, niet bij één ‘groene kartrekker’. Daarom hebben ze bij TivoliVredenburg terugkerend een multidisciplinair duurzaamheidsoverleg.
•    Duurzaamheid is een marathon, geen sprint   
Thijs benadrukt: “Het werk is nooit af.”  
•    Sociale duurzaamheid telt ook   
Toegankelijkheid, eerlijke prijzen en inclusiviteit zijn ook belangrijk.
•    Slim energiebeheer werkt  
Installaties staan alleen aan als het nodig is, verlichting wordt efficiënt gebruikt en het pand is volledig van het gas af.
•    Echt duurzame energie zonder eigen zonnepanelen kan
Bij TivoliVredenburg konden geen panelen op het dak, maar dat hield ze niet tegen. Ze kozen voor duurzame stroom via de EnergieMarktplaats om toch 100% groene energie te gebruiken. 
•    Zorg voor inzicht in je CO₂-uitstoot
Breng je CO₂-uitstoot in kaart via bijvoorbeeld de drie scopes van het Greenhouse Gas Protocol. Zo ontdek je waar de verbeterpunten zitten en waar je kunt verduurzamen. Meten is weten. 

Zoals Thijs mooi verwoordde: duurzaamheid is geen soloactie. Daarom zoekt TivoliVredenburg actief de samenwerking; niet alleen binnen de eigen organisatie, maar ook met andere culturele instellingen. Door kennis te delen en gezamenlijk te verduurzamen, blijven ze groene stappen zetten.